اهمال کاری (به انگلیسی Procrastination) چالشی است که قطعاً هر یک از ما در زندگی با آن مواجه شدهایم؛ حال این مشکل میتواند مقطعی بوده و یا بسیار جدی باشد و به شکل طولانی مدت با آن دست به گریبان باشیم. اهمال کاری قدمتی به اندازه تاریخ بشریت دارد و انسانها همواره با تأخیر و تعلل برای انجام کارهایشان درگیر بودهاند.
مواقعی که موفق میشویم اهمال کاری را حتی شده برای چند ساعت کنار بگذاریم و تا حد ممکن پرکار و فعال باشیم، بیشترین میزان رضایت را از خودمان و عملکردمان داریم. حال میخواهیم در این مورد صحبت کنیم که چطور میتوانیم این لحظات خوب احساس رضایت را از موارد مقطعی، به یک روتین همیشگی تبدیل کنیم.
این مطلب از سایت راز چهار فصل یک راهنمای کامل در جهت پاسخ به این سؤال است که «اهمال کاری چیست؟» و همچنین روشهای اثبات شدهای را معرفی میکنیم که با استفاده از آنها میتوانید این مشکل را شکست دهید و تا حد ممکن زمان خود را به گونهای برنامه ریزی کنید که در پایان هر روز، از عملکرد خود رضایت داشته باشید.
قرنهاست که بشر بسیاری از کارهای ریز و درشت خود را به تعویق میاندازد. در واقع این مشکل آنقدر قدیمی است که حتی فیلسوفان مشهور یونان باستان مانند سقراط و ارسطو هم برای توصیف آن واژهای ایجاد کردهاند: آکراسیا. آکراسیا به حالتی گفته میشود که در آن بر خلاف قضاوتهای منطقی خود رفتار میکنید.
یعنی خودتان هم خوب میدانید که باید چه کاری را انجام دهید اما بهجای آن، مشغول انجام کار دیگری میشوید. در واقع آکراسیا همان اهمال کاری یا به نوعی، عدم کنترل اعمال خود است. این نکته نیز شایان ذکر است که اهمال کاری با تنبلی فرق دارد و نمیتوان این دو مفهوم را یکسان در نظر گرفت.
به زبان ساده اهمال کاری یعنی به تعویق انداختن انجام کارهایی که میدانیم باید انجام شود و انجام ندادنش تبعاتی را برای ما بهدنبال خواهد داشت.
انواع اهمال کاری
انواع اهمال کاری را بهطور کلی میتوان به دو دسته تقسیم کرد: اهمال کاری فعال و اهمال کاری غیر فعال. اهمال کاری غیر فعال نوعی از اهمال کاری است که اکثر ما را درگیر میکند. در این نوع از اهمال کاری حتی متوجه هم نمیشویم که با این مشکل دست به گریبان هستیم.
اهمال کاری فعال را میتوان نوع «مثبت»تر این معضل دانست. در این حالت خودتان آگاهانه اهمال کاری میکنید و کارهای خود را به دقیقه 90 موکول میکنید چرا که اینطور تصور میکنید که تحت فشار، بهتر کار میکنید. بهعنوان مثال کسی را تصور کنید که گرفتار اهمال کاری فعال است و باید 5 گزارش مختلف را تحویل دهد.
در این شرایط او بهجای اینکه روزانه یک گزارش را تکمیل کند، تصمیم میگیرد همه آنها را برای یک روز بگذارد یا برنامه ریزی پراکنده و نامنظمی برای تکمیل آنها انجام میدهد چرا که احساس میکند مغزش در شرایطی که از بابت زمان تحت فشار قرار میگیرد، بهتر کار میکند. این شخص آگاهانه کار خود را به تعویق میاندازد که به این کار اهمال کاری فعال گفته میشود.
اهمال کاری غیر فعال درست عکس نوع فعال است. افرادی که گرفتار اهمال کاری غیر فعال هستند نمیدانند که دارند اهمال کاری میکنند. آنها ممکن است با بهانههای مختلفی کار خود را به دقیقه 90 موکول کنند در حالی که تحت این شرایط، برعکس دسته اول، بهتر کار نمیکنند.
این مشکل ممکن است از پیامدهای مسائل دیگری باشد. برای مثال کمبود اعتماد به نفس در انجام یک کار میتواند به اهمال کاری منجر شود چرا که از مواجه شدن با وظایف خود میترسیم.
اگر هنوز تکنیک تبسم را یاد نگرفتید، پیشنهاد میکنم دوره رایگان معجزه تبسم را گوش کنید.
دلایل اهمال کاری
تا اینجا متوجه شدیم که اهمال کاری چیست و چه انواعی دارد اما دقیقا چرا اهمال کاری میکنیم؟ به لطف سیستم لیمبیک (نیروگاه عصبی ما که احساسات و حافظهمان را کنترل میکند) ما تمایل داریم که احساساتمان را به افکارمان برتری بدهیم.
یعنی ابتدا احساس میکنیم و سپس فکر. این موضوع سبب میشود تا برای جلوگیری از تجربه احساسات منفی، از کارهایی که ممکن است ما را تحت تأثیر قرار دهند یا ناراحت کنند، دوری کنیم. اساسیترین راهکار برای غلبه بر این مشکل، تنظیم همین احساسات است.
گرفتاری در دام این مشکل را نمیتوان تنبلیهای ساده در نظر گرفت چرا که همانطور که بالاتر هم گفته شد، برای مثال حتی کمبود اعتماد به نفس هم میتواند از دلایل اهمال کاری باشد. در ادامه بیشتر به بررسی علت اهمال کاری میپردازیم.
برای اینکه مهارت خودآگاهی را یاد بگیرید حتما خودآگاهی چیست را بخوانید.
1. تلاش برای تحت کنترل نگه داشتن همه چیز
خیلی وقتها انجام کارهایمان را به تأخیر میاندازیم چرا که از اشتباه پیش رفتن آنها میترسیم. اما تا کی میتوانیم این کار را بکنیم؟ شاید به تأخیر انداختن انجام وظایفمان ابتدا این احساس را منتقل کند که کنترل کافی را روی کارها داریم اما این احساس قدرت، به مرور زمان برعکس به احساس عدم کنترل تبدیل میشود؛ چرا که محدودیتهای زمانی توانایی شما برای به انجام رساندن کار را تحت تأثیر قرار میدهند.
2. دیدن هر وظیفه به عنوان یک پروژه بزرگ و عظیم
اگر به کارهایمان به عنوان کوههای بزرگی نگاه کنیم که مثل مانع سر راهمان قرار گرفتهاند، بدیهی است که میلی به انجام آنها نداشته باشیم. به همین دلیل است که همواره پیشنهاد میشود اهداف و وظایف بزرگ را به وظایف کوچکتری تبدیل کنیم که وقت کمتری میگیرند. در ادامه و در بخش «درمان اهمال کاری» بیشتر در این مورد صحبت خواهیم کرد.
3. کمالگرایی
کمالگرایی یکی از مهمترین خصوصیاتی است که منجر به اهمال کاری میشود. این موضوع بر کسی پوشیده نیست که کمالگرایی میتواند ابعاد مثبت زیادی هم داشته باشد اما در کل، در بسیاری از مواقع سبب میشود تا از ترس به کمال نرسیدن یک کار، مدام انجام آن را به تعویق بیاندازیم.
4. ترس از شکست
اهمال کاری میتواند حاصل ترس از شکست هم باشد که بالاتر به آن اشاره شد. این معضل این تصور را در ذهن ایجاد میکند که با به تعویق انداختن یک کار، لازم نیست با نتایج منفی حاصل از اشتباه انجام دادن آن مواجه شویم.
5. عدم داشتن کنترل روی خودمان
هر کسی تا حدی روی خودش کنترل دارد و میزان این کنترل در افراد مختلف متفاوت است. هر چه کنترل بیشتری روی کارهایمان داشته باشیم، راحتتر میتوانیم خود را فعال نگه داریم و از به تعویق انداختن کارها دوری کنیم.
درمان اهمال کاری
استراتژیهای مختلفی وجود دارد که میتوان از آنها برای درمان اهمال کاری استفاده کرد. این موضوع شاید برای برخی افراد زیاد مهم به نظر نرسد اما تأثیر آن در میزان فعالیت مفید روزانهی ما به وضوح دیده میشود.
به همین دلیل اگر گرفتار این مشکل هستید لازم است برای رفع آن تلاش کنید. برای بررسی استراتژیهای مفید در درمان اهمال کاری، ابتدا هر یک از مفاهیم مربوطه را معرفی کرده و سپس استراتژیهای مختلف را به همراه چندین مثال بررسی میکنیم.
استراتژی اول: هر چه کاری را سریعتر انجام دادید، پاداش آن را هم سریعتر به خود بدهید.
یکی از بهترین روشها برای مقابله با اهمال کاری این است که مزایا و تأثیرات طولانی مدت انجام هر کار را تا حد ممکن فوری و لحظهای کنیم. برای این کار میتوانید بابت هر باری که وظایف خود را به موقع انجام میدهید، به خودتان جایزه بدهید.
برای مثال اگر به شنیدن پادکست یا کتاب صوتی علاقه دارید این قانون را برای خود بگذارید که فقط حین ورزش به آنها گوش بدهید و یا اگر تماشای فیلم و سریال را دوست دارید فقط در صورتی سراغ قسمت جدید سریال خود بروید که مشغول انجام کارهای خانه باشید.
برای یادگیری مهارت های بیشتر در زندگی حتما دوره پاکسازی کوانتومی مقدماتی را شرکت کنید.
استراتژی دوم: هر چه کاری را دیرتر انجام دادید، با عواقب آن هم سریعتر مواجه شوید.
یکی از مهمترین دلایل اهمال کاری در انسان و عدم توجه به اثرات سوء آن، این است که افراد معمولاً نتیجه منفی این رفتار غلط را در همان لحظۀ وقوع مشاهده نمیکنند.
بهعنوان مثال، یک دانشجو، برای کسب نمرات خوب، باید هر شب مطالب فرا گرفته در همان روز را مطالعه کند؛ اما این دانشجو در مطالعه دروس اهمال کاری میکند و نتیجه این کار را در پایان ترم میبیند نه فردای همان روز و بنابراین هنگام بروز این رفتار غلط، احساس بدی نخواهد داشت.
روشهای زیادی وجود دارد که با استفاده از آنها میتوانید خودتان را بابت اهمال کاری تنبیه کنید؛ اما این تنبیهها را باید طوری تعیین کنید که عواقب آنها به سرعت خود را نشان دهد. برای مثال ممکن است ساعتهایی از روز خود را به ورزش اختصاص دهید اما این کار را تنها انجام میدهید.
اگر بهعنوان تنبیه تصمیم بگیرید باشگاه نروید، عواقب این تصمیم در بلند مدت و در صورت تکرار زیاد خود را نشان خواهند داد.
حال اگر همواره برای رفتن به باشگاه با دوست خود قرار داشته باشید، اگر تنبیه خود را نرفتن به باشگاه در نظر بگیرید، این تنبیه بزرگتر از حالتی خواهد بود که تنها ورزش میکنید. این به این دلیل است که به احتمال زیاد او هم شما را بابت تنها گذاشتنش و به هم ریختن برنامهی ورزشیتان، سرزنش خواهد کرد.
استراتژی سوم: اقدامات آینده خود را برنامه ریزی کنید.
یکی از روشهای محبوب برای غلبه بر اهمال کاری که بسیاری از روانشناسان آن را توصیه میکنند، استفاده از «دستگاه تعهد» است. دستگاههای تعهد به شما کمک میکنند تا با برنامهریزی اقدامات آینده خود، از تأخیر در انجام کارهایتان جلوگیری کنید.
مثلا میتوانید بهجای خرید غذا در ابعاد زیاد و فلهای، غذا را در بسته بندیهای کوچکتر تهیه کنید و از این طریق عادتهای غذایی خود را تغییر دهید. همچنین میتوانید با حذف شبکههای اجتماعی، از تلف کردن وقت خود در تلفن همراهتان جلوگیری کنید.
استراتژی چهارم: اهداف خود را کوچکتر و دست یافتنیتر کنید.
معمولا اولین قدم برای انجام هر کاری، سختترین قدم است. این به این معنا است که به محض شروع کاری، ادامه دادن آن راحتتر خواهد شد.
این دلیل مهمی است که به شما این انگیزه را میدهد که اهداف خود را به اهدافی کوچک و دست یافتنی تقسیم کنید؛ از این طریق میتوان شروع هر کار را آسانتر در نظر گرفت و در نتیجه، احتمال به تعویق انداختن آن را کاهش داد.
یکی از بهترین روشها برای اِعمال این استراتژی، استفاده از قانون 2 دقیقه است. طبق این قانون وقتی قصد دارید عادت جدیدی را در خود ایجاد کنید، انجام آن باید کمتر از 2 دقیقه طول بکشد. باید انجام آن را به حدی ساده کنید که برای شروع کار نیاز به صرف انرژی زیادی نباشد.
بهجز سادهسازی، یک روش عالی دیگر برای مقابله با اهمال کاری و دست یافتنیتر کردن اهداف این است که آنها را به وظایف کوچکتر تقسیم کنیم.
برای مثال میتوان به روش کاری آنتونی ترولوپ، نویسنده مشهور اشاره کرد. او 47 رمان، 18 کتاب غیر داستانی، 12 داستان کوتاه و 2 نمایشنامه دارد و همچنین چندین و چند مقاله و نامه و محتوای دیگر.
حال این سؤال پیش میآید که او چطور این کار را انجام داده است؟ ترولوپ به جای اندازه گیری پیشرفت خود بر اساس مواردی مانند تکمیل فصلهای کتاب، پیشرفتش را در گامهای 15 دقیقهای اندازهگیری میکرد. او هر 15 دقیقه یک هدف 250 کلمهای برای خود تعیین میکرد و این الگو را هر روز به مدت 3 ساعت پیش میبرد.
با این روش او موفق میشد تا هر 15 دقیقه به هدف کوچکی که تعیین کرده بود دست پیدا کند و در عین حال، قدم به قدم به هدف بزرگ خود که نوشتن یک کتاب بود، نزدیک شود.
روشهای دیگری هم برای مبارزه با اهمال کاری وجود دارد. برای مثال پیشنهاد میشود کارهای خود را لیست کنید. این روش به خصوص به افراد فراموشکار پیشنهاد میشود.
با نوشتن کارهای خود بهصورت یک لیست، همواره آنها را جلوی چشم خود دارید و البته تیک زدن هر یک از آیتمهای لیست پس از انجام دادن آن نیز حس خوبی را به شما منتقل میکند.
عدم مدیریت زمان هم میتواند سبب بروز این مسئله در افراد شود. این مشکل خیلی مهمی است چرا که گاهی اوقات برای انجام یک کار ممکن است لازم باشد دو هفته زمان بگذارید اما شما به اشتباه تخمین کمتری برای آن در نظر میگیرید و در نتیجه، کارتان عقب میافتد. بنابراین کار کردن روی مهارتهای مربوط به مدیریت زمان و برنامه ریزی درست هم میتواند مفید واقع شود.
برای مقابله با اهمال کاری مقاله: چگونه هدف گذاری کنیم را مطالعه کنید!
سخن پایانی در مورد اهمال کاری
در این مقاله به بررسی مهمترین نکات مرتبط با اهمال کاری پرداختیم. اهمال کاری دشمن فعالیت مفید روزانه ما است و سبب میشود تا کارهای خود را به دقیقه 90 موکول کنیم و در نتیجه، میزان رضایتمان از خودمان و فعالیتهایمان کمتر شود.
اگر قصد دارید اهمال کاری را شکست دهید و هر چه بیشتر کنترل ساعات و دقایق زندگی خود را بهدست بگیرید باید ابتدا بهخوبی با ماهیت معضل به تعویق انداختن کارها آشنا شوید.
باید بدانید که چه احساسی در شما سبب میشود تا به این کار روی بیاورید و انجام وظایف خود را به تعویق بیاندازید. به این ترتیب و با شناخت ریشه این مشکل، حال میتوانید برای رفع آن تلاش کنید.
منبع:
https://www.verywellmind.com/the-psychology-of-procrastination-2795944
