روابط بین فردی چیست؟ به روابطی که فرد در زمان ورود به جامعه و برای برقراری تعامل با دیگران به آن نیاز دارد، روابط بین فردی گفته شده که جزو اصلی‌ترین مهارت‌های زندگی انسان به شمار می‌رود.
یادگیری این مهارت، موجب تغییر نگرش فرد به زندگی، بروز رفتارهای اجتماعی مثبت، کاهش میزان خشم و خشونت و حتی کاهش تمایل به رفتارهای مخرب مثل اعتیاد مواد مخدر می‌شود.
همین امر موجب شده تا سازمان بهداشت جهانی، بر آموزش مهارت روابط بین فردی (به انگلیسی Interpersonal Relationships) در دوران کودکی، تأکید زیادی داشته باشد. به دست آوردن آرامش در زندگی، برقراری روابط اجتماعی سالم و مؤثر با دیگران، افزایش انگیزه و بهبود سلامت روان افراد، بالا رفتن میزان عزت نفس و اعتماد به نفس، سازگاری و کنترل احساسات از جمله مهم‌ترین نتایجی است که در نتیجه به دست آوردن مهارت روابط بین فردی حاصل می‌شود.
بزرگ‌سالانی که به‌خوبی در کودکی خود مهارت روابط بین فردی را آموزش دیده و توانسته‌اند این مهارت را در خود تقویت کنند، به‌راحتی با کشمکش‌های روزمره زندگی کنار آمده و به‌طور کلی در تمامی ابعاد زندگی خود، موفق‌تر خواهند بود. که ما در این مقاله از سایت راز چهار فصل در مورد عوامل تأثیرگذار بر روی روابط بین فردی و روش‌های تقویت آن صحبت می‌کنیم پس همراه ما باشید.
روابط بین فردی چیست؟
انسان‌ها به‌صورت ذاتی، اجتماعی هستند و تمایل به برقراری ارتباط و تعامل با دیگران دارند. برقراری و ایجاد تعامل با افراد دیگر، نیازمند قوانین و آداب خاصی خواهد بود که در صورت عدم رعایت این قوانین، ممکن است فرد از جامعه طرد شود.
لذا مهارت‌هایی مانند روابط بین فردی، همدلی و ارتباط مؤثر بسیار در برقراری ارتباط مثبت با دیگران تأثیرگذار و کمک‌کننده است. در واقع می‌توان گفت یکی از رسالت‌های مهم انسان در این کره خاکی، گسترش، ایجاد و تداوم بخشیدن به روابط بین فردی است. این روابط را می‌توان مهم‌ترین مولفه زندگی افراد از بدو تولد تا هنگام مرگ در نظر گرفت.
برای یادگیری بیشتر پیشنهاد می‌کنیم در دوره پاکسازی کوانتومی مقدماتی شرکت کنید.
مهارت روابط بین فردی چیست؟
مهارت روابط بین فردی چیست؟ در واقع این مهارت به نوعی زیرمجموعه مهارت ارتباطات اجتماعی بوده که عدم وجود آن در افراد موجب کاهش میزان سلامت اجتماعی وی می‌شود. این مهارت به دو بخش اصلی تقسیم‌بندی خواهد شد:
1. ارتباطات کلامی در روابط بین فردی
برقراری ارتباط بین فردی در ارتباطات کلامی از طریق گفتار و با استفاده از کلمات اتفاق می‌افتد. انسان‌ها با استفاده از گفتار و کلام خود، اطلاعات بی‌شماری را نظیر افکار، احساسات و خواسته‌های خود به دیگران منتقل می‌کنند. افراد برای تسلط بیشتر بر روی ارتباطات کلامی، باید دو مهارت گوش دادن و صحبت کردن را در خود تقویت نمایند.
۲. ارتباطات غیرکلامی در روابط بین فردی
بخش زیادی از مهارت‌های روابط بین فردی به ارتباطات غیرکلامی تعلق می‌گیرد. زبان بدن، حالت چهره، لحن صحبت، نحوه و سرعت بیان کلمات و طرز نگاه کردن، از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که در ارتباطات غیرکلامی بین افراد بسیار تأثیرگذار خواهند بود.
بیشتر بخوانید: قانون جذب چیست؟ چگونه از قانون جذب استفاده کنیم؟
عوامل تأثیرگذار بر روی روابط بین فردی چیست؟
در ادامه پاسخ به سؤال روابط بین فردی چیست؟ باید به سراغ عوامل مؤثر بر روی این روابط رفت که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:
1. احترام گذاشتن در روابط بین فردی
احترام گذاشتن به دیگران و گرامی داشتن بی قید و شرط آنها، بدان معنا است که فرد به گونه‌ای رفتار کند که دیگران احساس کنند، برایشان احترام و ارزش قائل شده‌اند. یکی از نشانه‌های رفتار محترمانه، رعایت قوانین و مقررات در موقعیت‌هایی است که فرد در آن قرار دارد.
2. اهمیت و توجه به دیگران در روابط بین فردی
این مورد بدین معناست که فرد بتواند به نیازها، خواسته‌ها و احساسات طرف مقابل خود توجه کافی و مناسب نشان دهد. با انجام چنین رفتاری، روابط بین فردی تقویت شده و موجب افزایش انگیزه هر دو طرف رابطه خواهد شد.
3. پایان دادن به دوستی‌های نامناسب
یکی از کارهای سخت و دردناک برای هر فردی، قطع ارتباط و پایان دوستی‌های نامناسب است. در این نوع دوستی‌ها، چیزی جز ناراختی و دردسر عاید فرد نمی‌شود و بهتر است هرچه زودتر پایان یابد.
برای پایان چنین ارتباطی بهتر است در ابتدا با طرف مقابل صحبت کرده و او را آماده نمود، زیرا ممکن است طرف مقابل از این تصمیم، خشمگین، شوکه و ناراحت شود. باید به او زمان داد و هر آنچه که نیاز است، گفته شود.
توصیه می‌شود در زمان پایان دادن به یک رابطه، هیچگاه از الفاظ تهدیدآمیز استفاده نشود و همچنین از تهدید طرف مقابل نیز هراسی نداشت.
فرد باید به این موضوع آگاه باشد که او به یک رابطه وارد شده و در حال حاضر به هر دلیلی احساس می‌کند که این رابطه باید پایان یابد. پذیرش این امر که رابطه پایان یافته است نیز بسیار اهمیت دارد.
اگر هنوز دوره معجزه تبسم را دریافت نکرده‌اید، روی معجزه تبسم کلیک کنید و رایگان دریافت کنید.
4. یافتن دوست برای بهبود روابط بین فردی
داشتن دوست خوب در تمام مراحل زندگی فرد، علی‌الخصوص در دوران نوجوانی و کودکی، به علت افزایش انگیزه و احساس اعتماد به نفس اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت. یافتن دوست خوب می‌تواند احساس تنهایی و انزوای اجتماعی را در افراد از بین برده و بر بسیاری از بیماری‌های جسمانی و روانی نیز تأثیر مثبت بگذارد.
5. انجام کارهای گروهی برای ارتقاء روابط بین فردی
انجام کارها به‌صورت گروهی موجب افزایش همفکری، همدلی، همکاری و هماهنگی بیشتر بین اعضای گروه شده و همین عوامل بر روی تقویت مهارت روابط بین فردی اعضا مؤثر است.
6. مهارت حل تعارض
مهارت حل تعارض به گونه‌ای است که به افراد این امکان را می‌دهد تا اغتشاش هیجانی همراه با تعارض را به‌خوبی مدیریت کرده و با بالا گرفتن بحث، به روابط دوستانه و صمیمی آسیبی وارد نمی‌شود.
7. مهارت حل مشکلات به صورت گروهی
مهارت حل مشکلات به‌صورت گروهی در روابط بین فردی چیست؟ به مهارت‌هایی که موجب رفع نیازهای تعارض‌آمیز شده و همه افراد گروه را راضی نگه می‌دارد گفته شده و در نهایت مشکلات نیز رفع می‌گردد.
8. سؤال كردن در روابط بین فردی
یکی از عوامل مؤثر و ساده بر روی روابط بین فردی، سؤال کردن و پرسیدن سوالات مختلف در جهت شفاف‌سازی گفتگوها است. البته سؤال نباید به گونه‌ای مچ‌گیرانه باشد. این نوع سؤال کردن ممکن است موجب سوتفاهم شده و روابط را مختل سازد.
9. اهمیت قائل شدن برای دیگران
افراد در زمان برقراری ارتباط با دیگران باید بتوانند نیازها، خواسته و احساسات فرد مقابل را شناخته و به آن توجه کنند. همچنین در جهت بهبود و تقویت روابط، افراد با توجه به میزان توان و ظرفیت خود، باید رفتار مناسبی را مقابل عملکردهای طرف مقابل از خود نشان دهند.
نکات مهم برای تقویت روابط بین فردی
تا اینجا یاد گرفتیم که مهارت روابط بین فردی چیست و چه عواملی بر آن تاثیر می‌گذارند. اما نکات مهم در مسیر تقویت روابط بین فردی چیست؟ در این بخش راهکارهایی را در خصوص تقویت روابط بین فردی اراپه می‌کنیم.
رعایت نکات زیر می‌تواند در تقویت روابط بین فردی، بسیار کمک‌کننده باشد:
- هیچگاه در زمان صحبت دیگران، سخنان آنها را نباید قطع کرد.
- در روابط بین فردی، علاوه بر استفاده از ارتباطات کلامی، بهتر است از روش‌های ارتباط غیرکلامی نیز استفاده گردد.
- بهتر است در زمان برقراری ارتباط، شروع آن به‌خوبی باشد، مانند سلام، احوال‌پرسی گرم، فشردن دست طرف مقابل و غیره.
- در زمان صحبت، بهتر است از قضاوت کردن پرهیز شود.
- در زمان بحث با دیگران، مطالب باید به‌خوبی و کاملاً واضح بیان شوند تا شنونده فرصت بیان پرسش و اظهار نظر را داشته باشد.
- برای ادامه پیدا کردن یک ارتباط خوب، می‌توان از تمجید و تحسین به جا و در زمان مناسب استفاده کرد.
- در یک ارتباط باید از تحقیر، سرزنش و توهین دیگران خودداری نمود.
- شنونده خوبی بودن، یکی دیگر از نکاتی است که بر روی تقویت روابط بین فردی تأثیر مثبت زیادی دارد.
روش‌های تقویت روابط بین فردی
اگرچه کسب مهارت‌های لازم برای برقراری روابط بین فردی و ایجاد تعاملات روزانه بین افراد، راحت به نظر می‌رسد ولی داشتن یک برنامه مشخص می‌تواند به بهبود این مهارت‌ها، سرعت ببخشد. از روش‌های بهبود مهارت روابط بین فردی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. فکر کردن در رابطه با روش‌های بهبود تعاملات و روابط
افراد باید در طول روز برای مرور روابط و تعاملات خود وقت بگذارند و به پاسخ این سؤال فکر کنند که روش داشتن موثرترین روابط بین فردی چیست و چگونه می‌توان به آن دست یافت.
2. شرکت در کلاس‌ها یا کارگاه‌های آنلاین
تعداد زیادی کلاس و کارگاه آنلاین وجود دارد که در رابطه با روش‌های بهبود مهارت روابط بین فردی توضیح می‌دهند. برخی از این کلاس‌ها رایگان و برخی دیگر غیررایگان هستند.
3. افراد باید به دنبال فرصت برای ایجاد روابط باشند.
در صورتی که فردی به واسطه نوع شخصیت یا شرایط زندگی و کاری‌اش از اجتماع دور است و یا فرصت زیادی برای ایجاد مهارت‌های بین فردی ندارد، می‌تواند عضو گروه‌های جدید شود. گروه‌هایی مانند گروه‌های مربوط به حرفه و شغل خود و یا حتی یک صنعت خاص را انتخاب کرده و در آن حضور یابد.
4. نظر خواستن از دیگر همکاران و دوستان
یکی از تکنیک‌های پیشرفت در مهارت روابط بین فردی، نظرخواهی در مورد سطح روابط و روش‌های خاص از یک شخص سوم است. دوستان و همکاران معتمد می‌توانند در این رابطه، انتقادات سازنده‌ای را به فرد ارائه دهند.
برای شناخت بیشتر از خودتان مقاله: خودشناسی چیست را بخوانید!
5. مشاهده تعاملات مثبت بین فردی دیگران
مشاهده افرادی که در روابط بین فردی خود بسیار خوب و آگاه عمل می‌کنند نیز می‌تواند بسیار مفید باشد. افراد باید تعاملات میان دیگران را به‌خوبی مشاهده کرده و خصوصیاتی که در آنها تحسین می‌کنند را در خود تقویت کنند.
جمع‌بندی در مورد روابط بین فردی
در این مقاله به پاسخ این سؤال پرداختیم که روابط بین فردی چیست؟ به‌طور کلی، مهارت روابط بین فردی، علاوه بر اینکه بر روی ارتباطات افراد مؤثر است، ارتباطات گروه را نیز تحت تأثیر قرار داده و موجب افزایش انگیزه گروه، اثربخشی و مشارکت خواهد شد.
همچنین سعی شد روش‌ها و نکات لازم برای تقویت این مهارت‌ها عنوان شود. در نهایت رابطه بین فردی نیز به‌صورت یک فرآیند که از طریق آن می‌توان، اطلاعات، نیازها و خواسته‌های خود را به‌صورت کلامی و غیرکلامی با دیگران در میان گذاشت، تعریف شده است.
منابع:
